|
Bu tablolar, OIML-R76 Bölüm 1 "Otomatik olmayan tartı aletleri, metrolojik ve teknik gereklilikler" yayını baz alınarak hazırlanmıştır. Bu yayın, cihazların yasal (ticari) ölçümlerde kullanım şartlarını belirler. Ticari amaçlı kullanım söz konusu değilse, kullanıcı hata paylarını kendi kullanım toleranslarından yola çıkarak da belirleyebilir.
C2a)
Tartı Aletleri Sınıflandırma Tablosu
| Doğruluk sınıfı |
Verifikasyon skala aralığı |
Verifikasyon skala aralığı
sayısı ( n = Max / e )
| Minimum
kapasite (Min. alt limit) |
| minimum |
maksimum |
| Özel (I) |
0,001 g £ e (*) |
50 000 (**) |
- |
100 e |
| Yüksek (II) |
0,001 g £ e £ 0,05 g 0,1 g £ e |
100 5 000 |
100 000 100 000 |
20 e 50 e |
| Orta (III) |
0,1 g £ e £ 2 g 5 g £ e |
100 500 |
10 000 10 000 |
20 e 20 e |
| Vasat (IIII) |
5 g £ e |
100 |
1 000 |
10 e |
* 1 mg'dan daha küçük değerler için test işlemi,
ağırlıkların belirsizliği nedeniyle normalde uygulanabilir değildir.
** (I) sınıfından olduğu halde, tartı aletinin taksimat değeri 0,1 mg'dan küçükse, taksimat sayısı 50000'den küçük olabilir.
*** Çok kademeli cihazlarda her kademe, ayrı bir tartı aleti olarak ele alınır.
Burada sözü geçen verifikasyon skala aralığı e, yardımcı (ek) gösterim cihazı olmaksızın taksimatlandırılmış tartı aletleri için, taksimat değeri d'ye eşittir.
C2b) Tartı Aletleri
Hata Payı Tablosu
Aşağıdaki tabloda belirtilen hata payları, ilk verifikasyon için (hiç kullanılmamış cihazlar) verilmiş olup, kullanılmış terazilerdeki periyodik testlerde, tablodaki değerlerin iki katı alınır.
(İlk verifikasyonda)
izin verilen
maksimum hatalar |
"m" yüklemesi için
(verifikasyon skala aralığı biriminden) |
| Sınıf (I) |
Sınıf (II) |
Sınıf (III) |
Sınıf (IIII) |
| ± 0,5 e |
0 £ m £ 50 000 |
0 £ m £ 5000 |
0 £ m £ 500 |
0 £ m £ 50 |
| ± 1 e |
50 000 <
m £ 200 000 |
5 000 <
m £ 20 000 |
500 < m £ 2 000 |
50 < m £ 200 |
| ± 1,5 e |
200 000 £ m |
20 000 <
m £ 100 000 |
2 000 <
m £ 10 000 |
200 < m £ 1000 |
Örnek: Maksimum kapasitesi 150 kg, Taksimat değeri 20 g olan bir tartı aletinin ticari kullanıma yönelik sınıfını ve hata paylarını belirleyecek olursak;
(e = d = 20 g) n = Max./e = 150 000g / 20g = 7500 olduğuna
göre (III) sınıf (orta doğruluklu) olması gerekir.
Bu durumda periyodik verifikasyon için hata payları:
| (
500 e = 500x20g = 10 kg ) |
0 _ 10 kg arası |
± 1e = 20 g |
| ( 2 000 e = 2 000 x 20g = 40 kg ) |
10 _ 40 kg arası |
± 2e = 40 g |
| (
10 000 e = 10 000 x 20g = 200 kg ) |
40 _ 150 kg arası |
± 3e = 60 g olacaktır. |
| 