Veri-Kaydedici (datalogger) nedir?

MadgeTech Uygulama Notu #10

Veri-Kaydedici bilgiyi belli zaman aralıkları ile kaydeden elektronik bir cihazdır. Kaydedilecek bilginin türü kullanıcı tarafından belirlenir. Buradaki maksadımız doğrultusunda konumuz sıcaklık, nem, basınç, voltaj, su seviyesi vb. fiziksel parametrelerle sınırlıdır.

İnsanlar uzun yıllardır kaydediciler kullanıyorlar, yani yeni icad edilmiş değiller. Ortalıkta kimse yokken neler olduğunu öğrenme isteğimiz var. Örneğin çoğumuzun sabahları uyandığımızda gece boyunca enerji kensintisi olup olmadığını anlamaya çalıştığımız olmuştur. Bunu anlamak için çeşitli yollar vardır. Enerjinin biz uyurken kesilip kesilmediği veya kesintinin süresi aslında çoğumuzun yaşantısını etkilemeyebilir. Ama eğer içinde bozulabilir yiyecek bulunan büyük bir soğutucu durmuşsa o zaman durum çok farklı olacak ve biz enerji kesintisinin süresini, sıcaklığın ne kadar yükseldiğini ve bu durumun ne kadar sürdüğünü bilmek isteyeceğiz. Bu, kaydedicilerin işe yarayacağı bir durumdur.

Data loggerlar (veri-kaydediciler) genellikle enerjinin kolayca götürülemediği uzak alanlarda kullanılır. Saha çalışmalarında, taşıma (nakliye) sırasındaki izlemelerde, ısıtma/soğutma/havalandırma (HVAC) testlerinde, problem belirlemede, kalite çalışmalarında, genel araştırma ve eğitim bilimlerinde çalışanlar için idealdir. Veri kaydediciler geniş uygulama alanı olan cihazlardır. Küçük olmaları nedeniyle, sapa ve zor yerlere yerleştirmek için idealdirler.

Yeni teknolojinin son uygulamaları sayesinde minyatür elektronik cihazlar haline getirilmişlerdir, öyle ki pille çalışırlar ve bilgiyi daha sonra bilgisayarlara aktarmak üzere otomatik olarak kaydedebilirler. Boyutları ve maliyeti asgariye indirmek için, veri kaydedicilerin kullanımı ve tam kontrolü, özel bir yazılımla kişisel bilgisayarlar üzerinden gerçekleştirilir (Şekil 1).

Tipik olarak bilgisayarın seri portuna (USB veya RS232) bir arabirim kablosu bağlanır. Kablonun diğer ucunda doğrudan veri kaydediciye takılabilecek küçük bir soket bulunur. Tüm iletişim bu kablo üzerinden yapılır ve yazılım ile yönetilir / kurulur. Pille çalışan böyle bir cihazın kullanılmasında genellikle aşağıdaki sıra takip edilir.

1. Cihaz Şekil 1'deki gibi kişisel bilgisayara bağlanır.
2. Cihazla birlikte alınan yazılım kullanılarak, veri kaydına başlaması için veri kaydediciye "start" verilir.
3. Cihaz bilgisayar bağlantısından çıkartılır ve verilerin kaydedilmek istendiği yere yerleştirilip orada bırakılır.
4. Şekil 2'deki örnekte veri kaydedici, bitkinin bulunduğu yerdeki hava sıcaklığını kaydedip, belirli bir süre belli aralıklarla sıcaklık ölçümlerini toplayacak ve kronolojik bir sırayla daha sonra geri çağrılmak üzere hafızasına kaydedecektir.
5. İstenen kayıt süresi dolduğunda, veri kaydedici yeniden bilgisayara bağlanacaktır.

Bundan sonra, cihazın özel yazılımı kullanılarak veriler bilgisayara aktarılır. Bir çok yazılım paketi kullanıcının verileri farklı biçimlerde görüntülemesine imkan verir. En yaygın biçim, grafik ve tablo formatlarıdır. Grafik formatı Şekil 3'te gösterildiği gibidir. Bu biçim kullanıcıya hızlı bir şekilde neler olduğuna dair bir fikir verir. Tablo formatı Şekil 4'te gösterildiği gibidir. Kullanıcıya ham verileri sunar. Bu format verilerin Microsoft Excel gibi uygulamalara aktarılması için elverişlidir.

Veriler birkez bilgisayara aktarıldıktan sonra bilgisayara ve/veya disklere kaydedilebilir, daha sonra geri çağrılabilir veya yazıcıdan bastırılabilir.

MadgeTech "datalogger"ları küçük, pilli, akıllı cihazlardır, öyle ki daha sonra bilgisayarla geri çağrılmak üzere, fiziksel parametrelerin ölçümlerini kaydederler. Teknolojideki ilerlemelere bağlı olarak performanslarında önemli geliştirmeler yapılmıştır. MadgeTech misyonunu, uygulanabilir olduğu anda son teknolojiyi kendi ürünlerinde kullanmak olarak tanımlamıştır. Dolayısıyla, yeni cihazların tasarımı ve geliştirilmesinde olduğu gibi, mevcut "datalogger"ların performans geliştirmelerini takip etmek için de acımasız bir kararlılığa sahiptir ve fiyat / performans bağlamında endüstride lider olarak yerini almıştır.